این طرح با هدف شناسایی زیستگاههای مناسب، نقاط دارای جمعیت بالا، تعیین عوامل تهدید طبیعی و انسانی بر زیستگاه به منظور حفاظت موثرتر از گونه و ارائه راهکارهای حفاظتی در جهت بهبود وضعیت زیستگاه و جمعیت گونه و همچنین کاهش تعارضات موجود بین انسان و مارهای سمی به ویژه افعی لطیفی در پارک ملی لار با همکاری باغ وحش تحقیقاتی پیلسن کشور چک و اداره کل محیط زیست استان تهران از تابستان ۱۳۹۴ آغاز شده و تا سال ۱۳۹۹ ادامه خواهد داشت. بخشی از این طرح حفاظتی آگاهسازی عشایر پارک ملی لار در ارتباط با ارزش های مارها بویژه افعی لطیفی به منظور کاهش کشتار و تخریب زیستگاه های باقی مانده است. آگاهسازی و آموزش مردم بومی در ارتباط با حفاظت از افعی لطیفی اهمیت بسزایی داشته و می تواند به عنوان یکی از راهکارهای حفاظت از این خزنده در معرض خطر انقراض، نقش موثری در بقای آن  ایفا کند.

طرح آموزش مردم محلی، پایش و بررسی زیستگاه افعی لطیفی(Montivipera latifii)  در پارک ملی لار
افعی کوهستانی لطیفی در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت در رده در معرض خطر انقراض قرار دارد. مهمترین عوامل تهدید افعی کوهستانی لطیفی تخریب زیستگاه، چرای بی رویه دام در مراتع و تخریب و تکه تکه شدن زیستگاه، صید و خارج کردن افعی ها توسط مارگیرها از زیستگاه به منظور سَم گیری، فروش آن به سرم سازی رازی و کسب درآمد، آتش زدن بوته ها توسط چوپانان و از بین بردن پناه این گونه، کشتن آن توسط برخی چوپانان و افراد ناآگاه بدلیل ترس از گزیده شدن و همچنین  هم زمانی چرای دام و زاد آوری افعی ها در پارک ملی لار است.  براساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط‌زیست و به استناد ماده سه قانون شکار و صید، جریمه صدمه زدن و یا صید به  ازای هر افعی کوهستانی لطیفی یک میلیون تومان است.

هدف اصلی این طرح احیای جمعیت افعی های کوهستانی ایران و تلاش در جهت افزایش سطح آگاهی عمومی است. فاز اول این طرح حفاظتی در پارک ملی لار بعنوان شرقی ترین زیستگاه جهانی شناخته شده برای افعی های کوهستانی جهان آغاز گردید. این طرح حفاظتی با مطالعه نیازهای زیستگاهی این خزنده و همچنین آموزش و افزایش آگاهی مردم محلی به‌ویژه گردشگران، عشایر و چوپانان تلاش می کند تا به بقای این گونه در معرض خطر انقراض کمک کند. زیستگاههای مطلوب و حساس هر ساله پایش خواهد شد و هرگونه تغییر در متغیرهای زیستگاهی ثبت می گردد و تاثیرات آن‌ها در وضعیت جمعیت افعی کوهستانی لطیفی مورد توجه قرار خواهد گرفت.

 طرح حفاظت از افعی لطیفی در پارک ملی لار

 سال اول طرح: در سال ۱۳۹۴ با انجام فعالیت میدانی در پارک ملی و منطقه شکارممنوع لار در شانزده ایستگاه آغاز شد و طی چهل روز فعالیت میدانی مستمر در فصل بهار و تابستان مناطق مناسب حضور توسط خزنده شناسان طرح مورد پایش و ثبت اطلاعات زیستگاهی قرار گرفت همچنین عوامل تهدید گونه و زیستگاه نیز ثبت شدند تا در مراحل بعدی بتوان برای گام‌های بعدی از این اطلاعات بهره گرفت. همچنین یک کارگاه تخصصی در تاریخ هفده اردیبهشت‌ماه برای محیط بانان و کارشناسان محیط‌زیست استان تهران در محل پاسگاه هفده اسفند پارک ملی لار برگزار شد.

طرح حفاظت از افعی لطیفی در پارک ملی لار

سال دوم طرح: سال ۱۳۹۵ با تأکید بر فعالیت‌های آموزشی و آگاه‌سازی آغاز شد. پنجاه نفر از داوطلبان موسسه خزنده شناسان پارس در خصوص مارهای سمی به‌ویژه افعی‌های کوهستانی ایران و به‌صورت ویژه افعی کوهستانی لطیفی در محل سالن اجتماعات موزه طبیعت و حیات‌وحش ایران دارآباد آموزش دیدند و اعضای گروه این طرح به همراه داوطلبان در فعالیتی بی‌نظیر در کشور به بیش از دوازده هزار نفر از عشایر، گردشگران و بازدیدکنندگان قبل از ورود به پارک ملی لار آموزش چهره به چهره دادند و به همه آن‌ها بروشور اطلاع‌رسانی افعی کوهستانی لطیفی داده شد. در تاریخ بیست‌وچهار خردادماه نیز با همکاری انجمن یوزپلنگ ایرانی در بیست و ششمین سمینار تخصصی حیات‌وحش برای تعدادی از علاقه‌مندان و کارشناسان فعال درزمینه حفاظت از حیات‌وحش ایران فعالیت‌ها و دستاوردهای طرح توسط مهندس باربد صفایی، مهندس مهتاب یزدانیان و یان داهنال تشریح گردید. در تاریخ بیست‌ونه تیرماه به دعوت دفتر تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست جلسه‌ای با حضور کارشناسان طرح و مسئولین سازمان حفاظت محیط‌زیست برگزار شد که گزارش فعالیت‌های حفاظتی و آگاه‌سازی طرح حفاظت از افعی کوهستانی لطیفی ارائه گردید.

 طرح حفاظت از افعی کوهستانی لطیفی

طرح حفاظت از افعی کوهستانی لطیفی

 بارزترین ویژگیهای این طرح:

جلب مشارکت بین المللی در حفاظت از یک گونه مار سمی در ایران.
همکاری بیش از پنجاه نفر داوطلب از اقشار مختلف علاقهمند به حفاظت از خزندگان در ایران، از جمله دامپزشکان، کارشناسان تنوع زیستی و سایر علاقهمندان فعال در زمینه محیط زیست.
آموزش مستقیم بیش از دوازده هزار نفر از بازدید کنندگان پارک ملی لار.
برگزاری کارگاهها تخصصی برای محیط بانان استان تهران.
آگاه سازی و آموزش غیر مستقیم عموم مردم توسط برنامه های هوای تازه و خندوانه از طریق رسانه های عمومی کشور.
کمک رسانی به حفظ زیستگاه گونه از طریق آموزش های مربوط به نحوه استفاده از مناطق حفاظت شده و پارک های ملی.
امکان الگو برداری برای سایر گروه ها فعال در زمینه حفظ محیط زیست و گونه های در معرض خطر انقراض در سایر مناطق حفاظت شده با استفاده از مستندات این طرح.